حلقه کاتبان kateban.com kateban.com راز طنز https://najva.kateban.com/post/1618 fa ]]> kateban.com تاريخ و رسانه https://najva.kateban.com/post/1611 fa ]]> kateban.com همایش ملی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی https://najva.kateban.com/post/1544 fa ]]> kateban.com نوشته‌های بی‌مخاطب https://najva.kateban.com/post/1476 fa ]]> kateban.com گزارشی از برگزاری هفتمین کنفرانس دوسالانه‌ی مطالعات ایرانی در کانادا https://najva.kateban.com/post/1436 fa ]]> kateban.com تاریخ ایران و دنیای غزل حافظ https://najva.kateban.com/post/1401 fa ]]> kateban.com تأسیس رشته‌ی ایرانشناسی و باقی قضایا https://najva.kateban.com/post/1399 fa ]]> kateban.com فلسفه‌ی نظری تاریخ و ویژگی‌های آن https://najva.kateban.com/post/1388 fa ]]> kateban.com تأملاتی در باب تواریخ سیستان https://najva.kateban.com/post/1374 fa ]]> kateban.com درباره‌‌ی دکتر فریدون آدمیت https://najva.kateban.com/post/1352 fa ]]> kateban.com تبریک نوروزی https://najva.kateban.com/post/1338 fa ]]> kateban.com دوباره طوفان، دوباره عشق https://najva.kateban.com/post/1334 fa ]]> kateban.com منبع تاریخی چیست؟ https://najva.kateban.com/post/1310 fa ]]> kateban.com تاریخنگاری و منابع تاریخنگاری https://najva.kateban.com/post/1303 fa ]]> kateban.com تاریخ شفاهی در ایران https://najva.kateban.com/post/1296 fa ]]> kateban.com گنج خدا؛ نگاهی به‌ خودستایی‌های افضل‌الدین بدیل خاقانی شروانی https://najva.kateban.com/post/1279 fa ]]> kateban.com رساله‌ی «مجمع التهانی و محضرالامانی» از محمد طوسی https://najva.kateban.com/post/1269 fa ]]> kateban.com بازگشت از یک تصمیم https://najva.kateban.com/post/1258 fa ]]> kateban.com بونصر مشکان و کلان‌نگری تاریخی https://najva.kateban.com/post/1256 fa ]]> kateban.com مرآت‌الوقایع مظفری و درس‌های فلسفه‌ی تاریخ https://najva.kateban.com/post/1255 fa ]]> kateban.com دربا‌ره‌ی نوآوری‌های جامی https://najva.kateban.com/post/1245 fa ]]> kateban.com تقدیر https://najva.kateban.com/post/1236 fa ]]> kateban.com رسیدن خبر مرگ سلطان محمود غزنوی به امیر مسعود در تاریخ بیهقی https://najva.kateban.com/post/1225 fa ]]> kateban.com درباره‌ی کتاب مهاجرت علمای شیعه از جبل عامل به ایران در عصر صفوی https://najva.kateban.com/post/1220 fa ]]> kateban.com به نام کوچک کوچک بخوان مرا https://najva.kateban.com/post/1217 fa ]]> kateban.com این هشتمین بهانه برای گریستن: سفرنامه‌ی مشهد https://najva.kateban.com/post/1216 fa ]]> kateban.com رساله‌ای از محمود پسیخانی گیلانی: رشح‌البیان و شرح‌التبیان https://najva.kateban.com/post/1202 fa ]]> kateban.com مکتوبات تاریخی ایران و ماوراءالنهر https://najva.kateban.com/post/1192 fa ]]> kateban.com یادی از حسین منزوی https://najva.kateban.com/post/1189 fa ]]> kateban.com غزل ماه: اگر می خواست https://najva.kateban.com/post/1186 fa ]]> kateban.com مطالعات تاریخی و چارچوب نظری پژوهش https://najva.kateban.com/post/1169 fa ]]> kateban.com ناصرالدین شاه قاجار و پیشنهاد تأسیس حکومتی برای یهودیان https://najva.kateban.com/post/1152 fa ]]> kateban.com آیا می‌توان کمال‌الدین بهزاد را بنیانگذار هنر کاریکاتور دانست؟ https://najva.kateban.com/post/1148 fa ]]> kateban.com با یک نیزهٔ کوچک https://najva.kateban.com/post/1145 fa ]]> kateban.com منابع تاریخی عصر صفوی و جنبش نقطویّه https://najva.kateban.com/post/1133 fa ]]> kateban.com مرّمت نسخ خطی در مرکز میکروفیلم نور در دهلی https://najva.kateban.com/post/1122 fa ]]> kateban.com تذکرهٔ یخچالیه، اثری متفاوت در تاریخ تذکره‌ نویسی فارسی https://najva.kateban.com/post/1119 fa ]]> kateban.com دویدن و به مقصد نرسیدن https://najva.kateban.com/post/1112 fa ]]> kateban.com راز دستار نشابوری و موزهٔ میکائیلی https://najva.kateban.com/post/1108 fa ]]> kateban.com شراب مکتوب https://najva.kateban.com/post/1107 fa ]]> kateban.com شیوه‌نامهٔ ایران: گامی بلند در رسیدن به نظام استاندارد ارجاعات و استنادات https://najva.kateban.com/post/1102 fa ]]> kateban.com از ماست که بر ماست! https://najva.kateban.com/post/1099 fa ]]> kateban.com دربارهٔ زندگی، آثار و شخصیت علمی شادروان دکنر عبدالهادی حائری https://najva.kateban.com/post/1090 fa ]]> kateban.com یادباد آنکه مرا یاد آموخت، تجدید ارادتی در سالروز درگذشت استاد دکتر عبدالهادی حائری https://najva.kateban.com/post/1089 fa ]]> kateban.com چو سلک درّْ خوشاب است شعر نغز تو حافظ؛ مروری بر خود ستایی‌های شیرین حافظ https://najva.kateban.com/post/1077 fa ]]> kateban.com حکومت آل مأمون در خوارزم و طرح چند نکتۀ انتقادی https://najva.kateban.com/post/1065 fa ]]> kateban.com زنگ تاریخ؛ یاد استاد https://najva.kateban.com/post/893 fa

 

          دوست دارم نخستین یادداشتم را در حلقهٔ کاتبان با یادی هر چند مختصر از نخستین استاد تاریخم آغاز کنم؛ کسی که شاید با کاشتن بذر دوستداری تاریخ در ذهن و دل من و  نسلی از شاگردان خود راه نو و شوق انگیزی را پیش چشم ما گشود و دلبستگی شگرفی را پدید آورد که تا امروز پایدار مانده و افزون شده است. آغاز سال تحصیلی سال 1360-1361 بود. من دانش آموز سال سوم دبیرستان ابوریحان تهران بودم در رشته ی اقتصاد اجتماعی. زنگ تاریخ که شروع شد، مردی به کلاس درس ما آمد که از همان آغاز رفتارش برای ما متفاوت و توجه انگیز بود. بسیار جدی و مصمّم به نظر می رسید. به کلاس که وارد شد، کت خود را از تن بیرون آورد و روی میز کوچک کنار کلاس تقریباً پرتاب کرد؛ ساعت مچیش را هم در آورد و کنار کتش انداخت و با لهجه ی اراکی خود درس را آغاز کرد. بسیار پر حرارت و پرشور سخن می گفت و همه را مات و مبهوت خود کرده بود.
   سخنش در این زمینه بود که وقوع هر رخدادی در جهان دارای علّتی است و هیچ پدیده ای بدون علّت نیست.برای این سخن نیز مثال های فراوان آورد؛ از همه جا و همه کس مثال می آورد و با مثال هایی بسیار ساده بحث و استدلال می کرد.تمام ساعت درس در همین زمینه گذشت و در پایان گفت: تاریخ یعنی همین؛ یعنی اینکه شما بدانید هر رخدادی علّتی دارد و به دنبال شناخت و درک این علّت ها باشید.
   کلاس که تمام شد من و بسیاری از همکلاسی هایم احساس کردیم در درونمان چیزی عوض شده است. حس می کردیم اتفّاقی افتاده است که نمی دانیم چیست. زمان که گذشت حس کردیم آن روز در زنگ تاریخ بذری در روح ما کاشته شد و خود او هم کوشید آن بذر را مراقبت کند و بپرورد. کوشش من و  چند دانش آموز دیگر سبب شد بازخورد تلاش خود را ببینیم؛ استاد دو کتاب به ما جایزه داد با نوشته ای در صفحه ی نخست یکی از آن کتاب ها: نظر به تلاش و جدیّتی که در درس های تاریخ و جغرافیا از خود نشان اده اید، این کتاب به همراه یک جلد اطلس جغرافیایی به شما اهداء می گردد. امید است که با تلاش و کوشش هر چه بیشتر بتوانید گام های موثری در جهت اعتلای شرافت و سعادت انسانی و خدمت به‌مردم جامـعه و وطن خود بردارید(23/11/61). احمد‌توکّلی‌بیدهندی
   نام استادم آقای احمد توکلی بیدهندی و آن زنگ تاریخ را در تمام این سال ها همانند گوهری گرانبها در حافظه و دلم حفظ کرده ام. بارها از او نزد استادان و دوستانم یاد کرده ام و او را به عنوان معلمی بزرگ ستوده ام. رشته ی اصلی آقای توکلی جغرافیا بود. گاهی او در کلاس کتاب و درس را کنار می گذاشت و مباحثی را مطرح می کرد که برای ما بسیار جذّاب بود.یک بار ذرمورد مشکل آب در ایران صحبت کرد و در پایان آن بحث؛ همه چنان تحت تأثیر قرار گرفته بودیم که آرزو می کردیم کاش می شد راهی برای جلو گیری از هرز و هدر رفتن منابع آب کشور یافت. وقتی از او می پرسیدیم برای حل این مشکلات چه می توان کرد تنها پاسخ او این بود که درس بخوانید و بس؛ خود راه آن را خواهید یافت.
  
بعد ها وقتی دانستم که استادم دکتر هادی عالم زاده یکی دو سال بعد به عنوان دبیر ادبیات فارسی به دبیرستان ابوریحان رفته و با آقای توکلی همکار بوده است، فرصت را غنیمت دانستم و از او سراغش را گرفتم.دانستم که با معرفی دکتر عالم زاده با گروه فرهنگی آذر و همچنین گروه جغرافیای دائرة المعارف بزرگ اسلامی همکاری کرده است.در مجلدات نخستین آن دانشنامه نام احمد توکلی بید هندی را می توان یافت: در مجلّد سوم با عنوان نسخه پرداز؛ در مجلّد چهارم با عنوان دستیار بشش ویرایش و چاپ و نسخه پرداز و در مجلّد پنجم هم با عنوان دستیار بخش ویرایش و چاپ، نسخه پرداز و مولف.در همان مجلّد پنجم هم مقاله ای  با عنوان «ابو حفص عمر بلّوطی» به قلم او به چاپ رسیده است. پس از آن هم دیگر نامی از او در دائرة المعارف بزرگ اسلامی نیست آخرین خبر این بود که او برای زندگی نزد دختـرش به آمریکا رفته ودر آنجا ماندگار شده است.
  
احمد توکلی بیدهندی انسانی مسئول و پرتلاش بود که با دلسوزی و مهر فراوان درس می داد و شمار زیادی از شاگردان خود را به تاریخ و جغرافیا دلبسته کرد.نمی دانم امروز او کجاست. هر جا هست امیدوارم تندرست باشد و بداند شاگردان او حق بزرگی و بزرگواری و محبت و دلسوزی اورا می شناسند ویاداورابزرگ‌می‌دارند.

آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست

هر کجا هست خدایا به‌ســــــــلامت دارش

 

 

 

 

 

]]>
kateban.com